terug naar hoofdpagina bestellen informatie
over het kaartspel
de bedstee de kaarten  

Het kaartspel

Het kaartspel zoals wij het nu nog kennen en gebruiken, komt vanuit het Franse beeld,
(Het beeld van Parijs, Portrait de Paris)
dat na verschillende variaties zijn definitieve vorm kreeg in de 17e eeuw.
Tot over de landsgrenzen werd dit ontwerp populair, tot op heden.
Na 1780 wordt dit het officiële ontwerp voor de Franse speelkaart en dragen de figuurkaarten namen van historische personages.

Harten:

Heer Karel (de Grote) keizer der Franken
Vrouw Judith (bijbelse, die van Holofernes) synoniem voor Isabella van Beieren, vrouw van Karel VII
Boer La Hire (kompaan van Jeanne d'Arc)

Schoppen:

Heer David (koning der Joden)
Vrouw Pallas (Athene) naar de maagd van Orleans
Boer (H)Ogier (vazal van Karel de Grote) oorspronkelijk een door Karel de Grote gegijzelde Deen

Ruiten:

Heer Caesar (Julius) generaal en eerste consul van het Romeinse rijk
Vrouw Rachel (bijbel) naar Agnes Sorel, maitresse van Karel VII
Boer Hector (Trojaanse held of broer van Lancelot) naar Hector le Galard, kapitein van Karel VII

Klaveren:

Heer Alexander (de Grote)
Vrouw Argine (anagram voor regina) naar de vrouw van Karel VII, Marie van Anjou
Boer La(u)ncelot (paladijn van Karel de Grote)

De vrouwen staan ook nog eens als symbool voor:

Pallas wijsheid
Argine vruchtbaarheid
Judith vastberadenheid
Rachel vroomheid

Nog wat wetenswaardigheden!

Het dubbelbeeld op kaarten is verzonnen, opdat men zo kaarten blind op kon pakken, zonder aan de tegenstander te onthullen dat men veel plaatjes had, (de hoogste kaarten in waarde), doordat het  omdraaien ervan bij het in de hand schikken, daardoor overbodig werd.

In tegenstelling tot andere landen, werden de Nederlandse kaarten voorzien van Heren i.p.v. Koningen en dat valt te verklaren uit het feit, dat in de tijd dat dit Franse beeld hier ook werd overgenomen, Nederland een republiek was en geen monarch kende.

Op het laatste moment besloot ik dat het leuk zou zijn om voor klaveren boer La(u)ncelot, (ook het laatste plaatje dat ik nog moest verzinnen, rechts onderin het 4e deurtje), een afbeelding van Gertjan te gebruiken en dan niet met zijn eigen kat Wouter in zijn armen, maar mijn huidige kater Pip die sprekend lijkt op de kater Proemie die Gertjan en ik ooit samen hebben genomen in Vlissingen, lang, lang geleden.

Deze bedstee draag ik op aan Rudi (van Dantzig), zonder wie dit project er nooit geweest zou zijn.

Maaike Vonk 2013